TÜİK 2023 Gelir Dağılımı İstatistiklerini Açıkladı: Gelirlerin Yarısı Küçük Bir Kitleye Gitti…
Geir Dağıtım İstatistikleri, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 20232022 yılı sonuçlarına ilişkin bilgiler referans olarak alındı. TÜİK tarafından yapılan açıklamada, çalışmada hane halkı gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir bireysel gelire dönüştürüldü.
Araştırmada öne çıkan en önemli veri ise en yüksek eşdeğer hane halkı harcanabilir geliri %20’lik küme toplam gelirden %49,8 pay almayı başardı. En düşük gelirli grup ise toplam gelirden yüzde 5,9 pay aldı.
Yıllık eşdeğer hane halkı harcanabilir gelirinin sıralı %20’lik kümelere göre dağılımı
| Grup | Yüzde |
|---|---|
| İlk %20 (En Düşük) | %5,9 |
| İkinci %20 | %9,8 |
| Üçüncü %20 | %14 |
| Dördüncü %20 | %20,5 |
| Son %20 (En Yüksek) | %49,8 |
Gini katsayısı 0,433 idi
Gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçülerinden biri olan Gini, 0,433 olarak tahmin edildi. Gini değeri 0 ile 1 arasında değişmektedir ve değer 1’e yaklaştıkça gelir eşitsizliği daha da büyümektedir. Gini hesaplanırken, gelir referans dönemi boyunca ödenen vergiler ve diğer hanelere veya bireylere yapılan sistematik transferler, hane halkı ve bireylerin kazandığı toplam yıllık gelirden düşülmektedir.
Eşdeğer hane halkı harcanabilir bireysel geliriyle karşılaştırıldığında gelir dağılımı göstergeleri
| P80/P20 Oranı | %8,4 |
| P90/P10 Oranı | %15 |
| Gini Katsayısı | 0,433 |
| Gini Katsayısı (sosyal transferler hariç) | 0,520 |
| Gini Katsayısı (tüm sosyal transfer gelirleri hariç) | 0,445 |
Araştırmada dikkat çeken diğer noktalar ise şöyle oldu:
Hanehalkının yıllık ortalama harcanabilir geliri ise 167 bin 983 TL oldu. Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı harcanabilir geliri ise 83 bin 808 TL olarak belirlendi. En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hane halkı harcanabilir geliri tek kişilik evlerde olmuş. Bunu, çekirdek ailesi olmayan (çalışanların oda arkadaşları gibi) birden fazla kişiden oluşan haneler takip etti. Bunu tek çekirdek aileden oluşan haneler, tek çekirdek aile ve diğer bireylerden oluşan haneler takip etti.
Gelirde en büyük payı maaş ve fiyat gelirleri aldı
Türkiye’de gelir Yüzde 48,5’i maaş ve ücretlerden gelmek. Girişimci geliri ikinci sırada yer alırken, bunu sosyal transfer geliri takip etti. Emeklilik ve ölüm aylığı sosyal transferlerin %88,4’ünü oluşturdu.
Yükseköğretim mezunları arasında en yüksek gelir
| Eğitim durumu | Gelir (TL) |
| okuma yazma bilmeyen | 45.637 |
| Okulu bitirememek | 63.425 |
| Lisenin altında eğitim almış | 89.012 |
| Lise ve eşdeğer okul | 114.374 |
| Yüksek Öğretim | 157.851 |
Ortalama yıllık temel işletme geliri, eğitim seviyesiyle doğru orantılı olmuş. Yükseköğretim mezunlarının iş geliri 157 bin 851 TL olurken, bu gelir lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 TL, lise altı eğitimlilerde 89 bin 012 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 63 bin 425 TL oldu. okul mezunu olmayanlar ise 45 bin 637 TL.
Gelir artışı en fazla tarım sektöründe gerçekleşti
Yıllık ortalama temel iş gelirinde en yüksek artış, %100,9 ile tarım sektöründe olmuş. Bunu sanayi, inşaat ve hizmet sektörleri takip etti. En düşük gelir Van, Bitlis, Muş ve Hakkari bölgelerinde, en yüksek gelir ise İstanbul bölgesinde gerçekleşti. Nüfusun %66,5’i aynı yüzde 10’luk kümedeydi. Bir önceki yıl işsiz olan bireylerin yüzde 42,4’ü geçen yıl çalışmaya başladı.
